door Jonard Speijer, Simon van der Veer & André de Waal

Het proces van organisatievernieuwing lijkt zo gemakkelijk en de rol van de leider in dat proces zo duidelijk. In werkelijkheid is organisatievernieuwing, ook als er een dringende noodzaak voor is, een taai proces dat bovendien vaak een persoonlijke worsteling bij de leider van de organisatie initieert. Dit artikel gaat over deze persoonlijke worsteling, de angsten die de worsteling oproept bij de leider, en manier om de angsten te lijf te gaan.

Wij hebben de afgelopen eeuw veel plezier gehad van Frederick Winston Taylor. Mede dankzij zijn theorieën hebben we immers ons huidige welvaartsniveau bereikt. Het Tayloriaanse systeem heeft echter wel geleid tot grote organisaties die controle uitoefenen middels instructies en bazen die regeren met regels en procedures. Dat werkte prima in een industriële productieomgeving waar de nadruk lag op het bereiken van steeds grotere efficiëntie en output. Maar in Nederland bestaan bijna geen industriële organisaties meer en is de nadruk op de service-industrie komen te liggen. Zo’n industrie heeft een andere aansturing nodig dan die van de ‘fabriek’. Niet langer moeten domme machines aan het werk worden gezet maar ‘slimme’ mensen die zelf beslissingen kunnen en willen nemen. Toch sleutelen we nog aan organisaties alsof ze louter uit machines bestaan, met als doel massavolume en winstmaximalisatie te bereiken. Om de mensen die in de organisatie werken in het gareel te houden, komen er steeds meer protocollen en procedures, en meer lagen en stafafdelingen. Maar het wringt steeds meer dat voor die mensen, steeds langer en beter opgeleid, iemand overdag op het werk regels voor hun gedrag bedenkt terwijl diezelfde mensen in de avonduren volop leiderschap en zelfstandigheid vertonen op de tennisvereniging en in het voetbalclubbestuur. Daarnaast vergt de service-industrie geen standaardisatie, zoals in de productie, maar juist maatwerk, waarbij goede…

Lees het gehele artikel ‘Organisatievernieuwing: de persoonlijke worsteling en zoektocht van een leider’ van Jonard Speijer, Simon van der Veer en André de Waal in Holland Management Review in PDF.