Op basis van grootschalig empirisch onderzoek, waarin een crossvalidering van het interculturele raamwerk voor excellerend leiderschap van Selvarajah et al. (1995) voor de Nederlandse situatie is gemaakt, is een profiel van de Nederlandse High Performance Managers vastgesteld. Met behulp van dit HPM-profiel kunnen organisaties niet alleen hun Management Development-, beoordelings- en coachingsprogramma’s, maar ook hun wervingsprocessen, zodanig inrichten dat deze een faciliterende werking hebben bij de transitie naar een High Performance Organisatie (HPO).

Profiel van de excellente manager, de High Performance Manager (HPM)

Recente financiële schandalen, de kredietcrisis en de daaropvolgende recessie, alsook de publieke opwinding over excessieve bonussen, richten de schijnwerpers op het management van private en publieke organisaties. Hoewel effectief management een absolute voorwaarde is voor een organisatie om goed te kunnen presteren, vragen velen zich inmiddels af of de oorzaak van de economische crisis wellicht gezocht moet worden in het gebrek aan bestuurlijke kwaliteiten binnen bedrijfsleven en overheid. Een grote hoeveelheid modellen en raamwerken die voorhanden is in de managementliteratuur, is vooral gericht op de ontwikkeling van ‘betere managers’. Echter, een grondige inventarisatie van deze managementliteratuur laat zien dat een groot deel afkomstig is uit het Angelsaksische taalgebied, en dan vooral uit de USA. Dit levert een potentieel probleem op omdat de validiteit van deze adviezen voor landen met een andere culturele context niet gegarandeerd is. Er is daarom dringend behoefte aan cross-cultureel onderzoek dat rekening houdt met nationale en culturele kenmerken van landen om het profiel van de excellente manager, de High Performance Manager (HPM), voor verschillende landen vast te kunnen stellen. Dat profiel kan vervolgens worden gebruikt om de kwaliteit van management in een land te verbeteren door er gericht op te selecteren, trainen en coachen.

In dit artikel wordt een dergelijk onderzoek besproken dat is uitgevoerd onder 808 Nederlandse managers. Allereerst beschrijven we het gebruikte theoretische raamwerk van Selvarajah et al. (1995) dat uitgaat van universele leiderschapsfactoren, en dat gebaseerd is op westerse en oosterse empirie. Vervolgens worden de specifieke resultaten van een vragenlijstonderzoek onder de Nederlandse managers besproken. Hierbij komen bovendien de verschillen tussen High Performance Manager Profielen in verschillende sectoren nadrukkelijk aan de orde. We besluiten met een bespreking van de praktische implicaties van onze onderzoeksresultaten.

Het raamwerk voor excellerend leiderschap

Om het profiel en de daarbij behorende kenmerken van de High Performance Manager te kunnen vaststellen wordt het interculturele raamwerk voor excellerend leiderschap toegepast. Dit raamwerk gaat uit van de veronderstelling dat bepaalde leiderschapsfactoren (kenmerken van de leider) universeel zijn, maar dat deze zich uiten in gedrag dat cultureel bepaald is. ‘Excellerend’ is in het raamwerk gedefinieerd als ‘anderen overtreffend in prestaties en succes’. De mate waarin sprake is van excellentie wordt onderzocht aan de hand van de gedragingen die iemand in een leidinggevende positie laat zien (en dus niet op basis van persoonlijke kenmerken en eigenschappen, die overigens ook niet betrouwbaar te observeren zijn).

Lees het gehele artikel ‘Het Profiel van de Nederlandse High Performance Manager (HPM)’ van André de Waal in Holland Management Review in PDF.