Interview met dr. André de Waal
- High performance organisation presteert beter op financieel en niet-financieel vlak
- Waarde van bedrijven uitdrukken in toegevoegde waarde voor de samenleving
- André de Waal zoekt ultieme triggers die organisaties aan het denken zetten
Als u reflecteert op het begrip ‘waarde’ in organisaties, waar denkt u dan in eerste instantie aan?
“Ik denk als eerste aan de definitie van de High Performance Organisation, want dan kom je al een heel eind in de buurt. En die definitie luidt: een High Performance Organisation (HPO) is een organisatie die het zowel financieel als niet-financieel beter doet dan concurrenten of vergelijkbare organisaties over een periode van minstens vijf tot tien jaar. Het waardebegrip zit dan in het beter doen op het financiële en niet-financiële vlak. Op het financiële vlak zie je dat de HPO het beter doet qua omzet en marge dan concurrenten. En niet zomaar beter. Ze laten cijfers zien die double-digit hoger zijn, tien tot veertig procent hoger, hangt een beetje af van de sector. Maar het hele aardige is dat de HPO op die niet-financiële lakken ook veel hoger scoort. Dan heb ik het over klantloyaliteit, medewerkertevredenheid, reputatie. De HPO heeft een plek verdiend in de samenleving waar-ie voortdurend waarde toevoegt.”
In deze tijden van crisis worden we geconfronteerd met het opzienbarende feit dat bedrijven van de ene op de andere dag 25 procent in waarde kunnen dalen…
“Dat vind ik niet opzienbarend”, interrumpeert André de Waal. “Wat wel opzienbarend is, is dat we ons de laatste jaren vooral hebben gericht op de minst loyale stakeholder, namelijk de aandeelhouder. Laatst hoorde ik iemand het mooi zeggen: ‘het zijn geen shareholders, het zijn sharemovers’. Daardoor kan je dus 25 procent dalen in één dag: ze moven naar beter renderende fondsen. Dat maakt duidelijk dat er geen waarde is gecreëerd. De HPO is bezig voor stakeholders, niet voor de shareholders. Natuurlijk, shareholders maken deel uit van de stakeholders, maar het is een van de vele partijen.”
Kan je een rangschikking aanbrengen in stakeholders? Wie is de belangrijkste?
“Dat kan je niet zo zeggen. Klanten geven je het bestaansrecht, maar dit betekent niet dat het klantenbelang ten koste van de belangen van andere stakeholders mag gaan. Er zijn juist enorm veel onderzoeken die laten zien dat je je medewerkers goed moet behandelen waardoor vanzelf die klant goed wordt behandeld. Maar dan nog kan je nog niet zeggen dat de medewerker dus op nummer één staat op ranglijst van stakeholders. Het punt is juist dat ze allemaal met elkaar verweven zijn. Het kan wel zo zijn dat een high performance organisatie in de ene periode wat meer nadruk legt op klanttevredenheid en in een andere wat meer op medewerkerstevredenheid om een bepaalde onbalans weg te werken, maar dan gaat het om een prioriteit op dat specifieke moment. Gezien over een lange tijdsperiode moet het allemaal goed zijn.”
Als je waarde uit wilt drukken in een bedrijfsmatige context, wat is dan een goede maat? Aandeelhouderswaarde voldoet niet, hebben we zojuist geconcludeerd. Bedrijfswaarde?
“Ik zou zeggen toegevoegde waarde voor de samenleving. Dan pak je waarde voor alle betrokkenen: aandeelhouders, medewerkers, overheid, de omgeving. Zo kan je letterlijk vaststellen wat een organisatie bijdraagt. Neem een multinational die bezig is om zo min mogelijk belasting te betalen. Als je daar goed over nadenkt is het niet in de haak wat daar gebeurt. Bedrijfseconomisch gezien wel, maar volgens de HPO gedachte die uitgaat van waarde toevoegen aan de samenleving klopt er geen hout van. We doen ook onderzoek in Ecuador, bij Amanco Plastigama SA. Dat bedrijf heeft een tuin aangelegd, net buiten hun fabriek. Dan denken wij hier in Nederland, nou ja een tuin. Maar ga naar Ecuador, naar de industriesteden en je zult zien dat het een zootje is daar. Behalve in de omgeving van Amanco. En het mooie is: de samenleving bloeit daar helemaal op. In die tuin zie je hele families picknicken op zondag. En als je vraagt aan die directeur: waar betaal je dat van?, dan zegt hij: uit onze eigen zak. Dus ik vraag: Betaal je dan geen belasting? Natuurlijk betalen wij belasting, zegt hij. Ik weer: Sluizen jullie dan inkomsten weg via jullie moeder in Mexico? Hij: Nee we houden alles hier en oefenen tegelijkertijd druk uit op de overheid om hier locaal te investeren.” Andre de Waal pauzeert even en zegt dan: “Voor mij is dat de echte high performance gedachte. Daar bloei ik van op.”
Als je bedrijven tegenkomt die uitgaan van klantwaarde in plaats van aandeelhouderswaarde, bloei je daar ook van op?
Het HPO Center verzorgt regelmatig inspiratiesessies, workshops en lezingen rond succesvol samenwerken, prestatieverbetering en High Performance Leiderschap. Heeft u interesse, vragen of wilt u meer weten over wat het HPO-raamwerk voor uw organisatie kan betekenen? Neemt u dan contact op met Chiel Vink (T. 035-6037007).