Een high performance organisatie worden en blijven: de beste ideeën uit de hele wereld

Het is de laatste jaren ‘goed gebruik’ geworden om de manager ‘af te serveren’ als onnuttig en zelfs nadelig voor een organisatie. Echter, wetenschappelijk onderzoek en ook de high-performance literatuur laat zien dat een goede manager in werkelijkheid essentieel is voor het creëren en in standhouden van een succesvolle organisatie. Echter, goede managers blijken niet dik gezaaid. Men schat zelfs dat het percentage incompetente en niet-effectieve managers bij organisaties tussen de 60 en 75 procent ligt, en dat bovendien slechts 35 procent van managers zich actief betrokken voelen bij hun eigen baan en organisatie. Het is dan ook niet verwonderlijk dat in een recent onderzoek 19 procent van bijna 100.000 ondervraagde Europese medewerkers aangaf dat slecht management de voornaamste reden was dat zij niet zo productief waren als ze zouden kunnen zijn.

Het probleem is dus op zich niet dat er te veel managers zijn, het probleem is dat er niet genoeg excellente managers zijn, en dat komt vooral omdat organisaties niet genoeg aandacht besteden aan het opleiden van goede managers. Excellente managers zijn mensen die zeer goed zijn in hun werk en als dat het geval is, helpen zij de prestaties van hun organisatie verbeteren. Dat ze hun werk zo goed doen, houdt feitelijk in dat ze ‘mensen en organisatiesystemen leiden en managen om hoge niveaus van effectiviteit te bereiken en vast te houden door het optimaliseren van doelen, ontwerp en management op het niveau van personen, processen en de organisatie’. Met andere woorden: deze managers creëren de juiste condities in hun organisatie om hun medewerkers te laten excelleren. En dan kan een organisatie veranderen in een echte hoogpresterende organisatie, een HPO.

Om een HPO te creëren en te leiden, moeten managers dus méér dan goed zijn, dan moeten ze excellent zijn. Maar hoe ga je nu van goede manager naar high-performance managerial leader? Nadat wij bij het HPO Center jaren achtereen met organisaties hadden samengewerkt die zichzelf hadden weten om te vormen tot HPO’s, viel het ons op dat de managers in deze organisaties diverse gedragskenmerken gemeen hadden die hen hielpen om hun HPO op te bouwen en in stand te houden. Dit gedrag kunnen we indelen in twee soorten:

• Gedrag dat aantoont dat managers begaan zijn met hun medewerkers, klanten en organisatie, en dat laat zien dat zij geloven in een mooie toekomst voor hun organisatie als een HPO, en dat ze aanwenden om een inspirerend en aantrekkelijk beeld van de toekomst van de organisatie te schetsen. Dit gedrag kunnen we leiderschapsgedrag noemen.
• Gedrag dat managers aanwenden om het gewenste resultaat op een gedisciplineerde manier te realiseren, en waarmee zij hun medewerkers en zichzelf weten te inspireren om buitengewone resultaten te behalen door op allerlei manieren samen te werken. Dit gedrag kunnen we managerial gedrag noemen.

We hebben gezien dat excellent presterende managerial leiders deze gedragingen niet afzonderlijk aan de dag leggen. Ze weten een evenwicht aan te brengen tussen de verschillende soorten gedrag: elk leidinggevend gedrag heeft een tegenhanger in managerial gedrag en andersom. Zo zijn HPO-managers bijvoorbeeld gericht op de toekomst en de lange termijn (leiderschapsgedrag), terwijl ze tegelijkertijd standvastig en gedisciplineerd zijn in het behalen van resultaten op de korte termijn (managerial gedrag). Deze combinatie van leiderschapsgedrag en managerial gedrag noemen we de bewezen principes van high performance managerial leiderschap.

De vijf principes van high-performance managerial leiderschap

In het boek De vijf principes van high-performance managerial leiderschap lichten we de principes toe aan de hand van voorbeelden van organisaties waarbij we de HPO-transformatie hebben bestudeerd en de principes in de praktijk hebben kunnen zien. Daarnaast geven we bij veel principes extra informatie over toepassingen die je kunnen helpen om ze in praktijk te brengen of te verbeteren. Deze methoden hebben we ontwikkeld op basis van ons doorlopende onderzoek naar de aspecten die bijdragen aan het succes van HPO-managerial leaders. We hebben niet alleen bekeken wat HPO-managerial leaders doen, maar ook wat de gehele organisatie doet om een HPO te worden waar medewerkers graag willen werken, leveranciers aan willen leveren en waarvan klanten klant willen zijn. We sluiten het boek af met informatie over hoe het HPO-transformatieproces kan worden benaderd. In alle hoofdstukken zijn casestudy’s opgenomen die laten zien wat er feitelijk gebeurt tijdens een HPO-transformatie, zodat lezers weten wat ze kunnen verwachten én wat er van hen verwacht wordt tijdens de transformatie naar de HPO.

Dr. André de Waal MBA is academisch directeur en partner van het HPO Center en van het Finance Function Research & Development Center. Hij is een internationaal gerenommeerd expert op het gebied van High Performance Organizations, schreef eerder de bestsellers Maak van je bedrijf een toporganisatie en Hoe bouw je een High Performance Organisatie?, en is coauteur van De High Performance Overheidsorganisatie en De High Performance  Financiële Functie in de Praktijk.